Henüz çocuk yaşta kazandığı ulusal ve uluslararası ödüllerle adından söz ettiren genç piyanist ve besteci İdil Naz Alıcı, müzikteki derinliği, özgün besteleri ve disiplinli çalışmasıyla dikkat çekiyor. Türkiye'den Graz’a uzanan sanatsal yolculuğunda güçlü bir ifade dili kuran İdil, genç yaşına rağmen klasik müzik dünyasında kendine sağlam bir yer edinmiş durumda. Hadi gelin, İdil'i çok daha yakından tanıyalım.
Piyano ile bu kadar erken yaşta tanışman senin için nasıl bir deneyimdi? Sende yer edinmiş ilk anılarından, o yıllarda nasıl bir eğitim süreci izlediğinden ve de sana en çok katkı sağlayan yöntemler veya desteklerden bizlere bahseder misin?
Piyano çalmaya nasıl başladığımı hatırlamıyorum. Çok küçüktüm. Fakat hatırladığım bir şey varsa, evde her an müzikle iç içe olmamdı. Evde hep müzik dinlerdik, düzenli olarak konserlere giderdik, müzik her an hayatımda oldu. Piyano, ilk zamanlar benim için bir oyun gibiydi. Çok küçükken annem piyanoda bir parça çalardı, bende diğer tuşlarla anneme eşlik ederdim. Bu zamanla tersine dönmeye başladı, ben parçalar çalmaya başladım ve annem bana eşlik etmeye başladı. İlk piyano çalışmalarıma annemle başlamama rağmen, birçok çalışma tekniğini babamdan öğrendim. Evde bazı sloganlarımız ve kurallarımız vardı. En büyük kural, arkadaşlarımla dışarı oynamaya çıkmadan önce, piyano çalışmak zorunda olmamdı. Ben hatırlamıyorum ama annem ve babam hep bu anıyı anlatır; 5 yaşındayken bir gün sitede dışarıda arkadaşlarımın oynadığını görmüşüm ve hemen anneme gidip “anne, hemen piyano çalışalım!” demişim. Çünkü dışarı çıkmadan önce çalışmam gerektiğini biliyordum. Başka bir sloganımız; “yorulmak öğrenmektir, öğrenmek eğlenmektir”. Yorulmadan bir şey öğrenilemeyeceğini o yaşlarda öğrendim.
Bestelerini oluştururken nasıl bir yaratım süreci yaşıyorsun? Bir eseri ortaya çıkarırken seni yönlendiren duygular, hikayeler veya ilham kaynakların neler oluyor?
Bestelerim çoğunlukla aklıma gelen küçük bir melodi ile başlıyor. Daha sonra bestenin diğer kısımları ortaya çıkıyor ve o küçük melodi genişliyor. Tabii ki sadece ilham gelmesini beklemiyorum, bulduğum temalar üzerine çalışıp yeni temalar yaratıyorum. Her zaman ilham kaynaklarımın farkında olmuyorum. O anki hislerim, gün içinde yaşadıklarım, insanlar, ilişkiler, bir olay, hepsi bir ilham kaynağı olabilir. Bir örnek vermek gerekirse, çello ve piyano için yazdığım “Feryat” adlı eserimi, 6 şubat depremi üzerine yazdım. Bütün gün haberlerde izlediğimiz trajediyi, hayatları mahvolmuş onca insanla kurduğum empatiyi müziğime aktardım. Bazende yeni bir beste yapmak için hiçbir fikre ihtiyacım olmuyor. Bir buçuk yıl önce Erasmus ile Fransa'ya gittik. Otobüs ile gittiğimiz için yol yaklaşık 15 saat sürdü. Beste yapmaya karar verdim. Yanımda oturan arkadaşım flütçüydü, ona bir tonalite söylemesini istedim ve sol majör dedi. Yani son bestem, iki flüt ve piyano için trio “Cote d’Azur” eserimin ana melodisini o otobüste buldum.
Johann Joseph Fux Konservatorium'da olarak eğitim alman müzik yolculuğunda sana nasıl kapılar açtı, müzikal bakış açında neleri değiştirdi? Hangi zorluklarla yüzleşmene neden oldu?Oradaki genç sanatçılara sunulan imkanları ve ortamı nasıl değerlendiriyorsun Bugün genç sanatçı adaylarının sahip olduğu imkanlar ve karşılaştıkları engeller üzerine senin bakış açın nedir?
Avusturya’da eğitim almaya başladığımdan beri, sayamayacağım kadar fazla etkinliğe, konsere, projelere katılma şansına sahip oldum. İki büyük erasmus projesi olarak Fransa'da Nice’e ve Estonya’da Tallinn’e gittik. Benim için inanılmaz deneyimlerdi bunlar. Birçok ustalık sınıfına katıldım ve yeni insanlar, yeni müzisyenler tanıdım. Dünyaca ünlü müzisyenleri canlı dinleme fırsatı buldum. Burada eğitim almaya başladığımda yaşadığım tek zorluk, yeni bir dil öğrenmemdi. Fakat çok da zorluk demek istemiyorum çünkü çok kısa bir sürede Almanca’yı öğrendim. Olabildiğince insanlarla sosyalleştim ve artık çok iyi bir dil düzeyde konuşabiliyorum. Ne yazık ki birçok genç müzisyenin, bu saydıklarım gibi konserlere ve projelere katılma şansı yok. Burada eğitim almamın en büyük avantajı ve ayrıcalığı bu. Türkiye’de genç müzisyenler bu tür fırsatları kendi çabalarıyla, ailelerinin destekleriyle büyük paralar ödeyerek yapabiliyor. Oysa burada eğitim sistemi hep öğrencinin alanında gelişebilmesi için yapılan birçok etkinliklerle dolu. En çarpıcı olan ise, eğitimin ücretsiz olması.
Ayrıca, genç müzisyenlerin dinleyicilerle bir olmayı öğrenmeleri lazım. Bu da sahne deneyimiyle oluşan birşey. Burada birçok konserler ile sahne deneyimleri kazanıyoruz. Sadece konserler değil, bütün bu müzik projeleri müzikal bakış açımızın genişlemesini yeni perspektivlere sahip olmamızı sağlıyor.
Mayıs ayında Türkiye’de bir konser vereceksin. Bu konser senin için nasıl bir anlam taşıyor? Programda nasıl eserler olacak ve dinleyicilere nasıl bir atmosfer sunmayı hayal ediyorsun?
21 mayıs'ta gerçekleşecek konserin benim için hem maddi hem de manevi bir değeri var. Genç sanatçıları hep destekleyen değerli Marmara Soroptimist Kulübü sayesinde, konserden elde edilen bağış ile ben ve balerin arkadaşım Gülşah’ın eğitimine destek sağlanması amaçlanıyor. Bu gerçekten çok değerli bir katkı ve bizim gibi gençlere yol açıyor, fırsatlar sunuyor. Bu konser aynı zamanda 19 Mayıs gençlik ve spor bayramı anısına düzenleniyor. Ulu önderimiz Atatürk’ü anarak, onun biz gençlere açtığı yolda, gösterdiği hedefte yürümeye devam ediyoruz. Marmara Soroptimist kulübüne bize bu harika fırsatı sunduğu, bizi desteklediği için sonsuz teşekkürlerimi buradan da sunmak isterim.
Konserde Bach Partita No 2 do minör, Rachmaninoff Prelüd Op.32 No 12, Moment Musicaux Op. 16 No 3 & 4, Chopin Ballade Op. 23 No 1 ve kendi bestelerim olan piyano solo Nostalgia ve iki flüt, piyano için trio Cote d’Azur eserimi flütlerde annem Sezin Alıcı ve Nihan Atalay ile seslendireceğim. Nostalgia, Glazunov Raymondo ve Beethoven Ayışığı Sonatı 1. bölüme balerin arkadaşım Gülşah Tetik dansıyla eşlik edecek. Hem solo hem de bale gösterisi, seyircilerin ilgisini çekecek hoş bir ortam yaratacak.
Müzik dışında seni mutlu eden başka alanlar, hobiler var mı?
Tabii ki var, resim yapmayı çok severim, bazen dinlenmek, kafamı dağıtmak için farklı resim ve boyama teknikleriyle resimler çiziyorum. Sanatın her alanıyla ilgileniyorum. Her biri hem kişiliğimi hem de müzisyenliğimi besliyor. Müzeleri gezmek, sanat eserleri görmek, bana da ilham kaynağı oluyor. Başka bir ilgi alanım ise sinema. Küçüklüğümden beri babam sayesinde sinema dünyasının en önemli eserlerini izleyerek büyüdüm. Çok insanın tanımadığı ama derin bir anlama ve estetiğe sahip filmler izlerim.
Dinlediğin ya da örnek aldığın sanatçılar arasında kimler var? Seni en çok etkileyen eserler neler oldu?
Genç bir piyanist olarak elbette çalıştığım öğretmenlerim, ustalık sınıflarını katıldığım piyanistlerden etkileniyorum ve onları örnek alıyorum. Ayrıca dünya çapında piyanistleri dinliyorum ve takip ediyorum. Yeni bir eser çalışırken, analiz ederken, anlamadığım bir yer olursa, onların nasıl çaldığına bakıyorum. Dünya çapında isim yapmış bütün piyanistler benim için önemlidir. Daniil Trifonov, Khatia Buniatishvili , Juja Wang, Nikolai Lugansky, Martha Argerich, Grigory Sokolov ve elbette değerli piyanistlerimiz Fazıl Say ve İdil Biret örnek aldığım piyanistler diyebilirim. İdil Biret’in benim için özel bir yeri var. Öncelikle isim annem. Anne ve babam ben daha dünyada yokken, kızları olursa adını İdil koyacaklarına, İdil Biret ile tanıştıkları zaman karar vermişler. Çok erken yaşta piyanoya başlamış olmam İdil Biret sayesindedir. İstanbul ve Bursa’ya geldiğinde onunla birçok kez piyano çalışma fırsatım oldu. Bu konuda bana her zaman cömert davrandığını düşünüyorum ve her zaman minnet duyuyorum.
Piyanistler dışında da idolüm diyebileceğim müzisyenler var. Hilary Hahn, Julia Fischer ve Janine Jansen dinlediğim keman sanatçıları.
Beni en çok etkileyen eser, cevaplaması oldukça zor bir soru. Geçen yıl Carl Orff’un Carmina Burana eserini okul korosu ve konservatuvar orkestrası eşliğinde seslendirdik. Çok büyük bir konserdi ve bu görkemli eserde koroda söylemek benim için yepyeni ve çok etkileyici bir deneyimdi.
Yakın gelecekte gerçekleştirmeyi hedeflediğin bir proje, yeni konserler veya bir hayalin var mı?
Yakın gelecekte çok ciddi bir piyano konçertosu yazmayı düşünüyorum. Hatta uzun bir süredir parça parça denemeler yapıyorum. Bazı temaları ortaya çıkmaya başladı. Ayrıca, doğu ve batıyı sentezleyen bir bestecinin piyano konçertosunu çalışıyorum. Besteciyi şimdi söylemeyeyim, sır kalsın. Hayalim en kısa zamanda bu konçertoyu önemli orkestralar eşliğinde çalmak.
En yakın gelecekteki önemli bir proje Arsonore Müzik Festivali. Bu festival her yıl Graz’da düzenlenen bir uluslararası festival. Festivalin sanat yönetmenliğini Graz Müzik Üniversitesi piyano profesörü ve ünlü piyanist Markus Schirmer yürütüyor. 3-7 Eylül 2025 tarihlerinde gerçekleşecek festivalde hem piyanist hem de besteci olarak yer alacağım için çok heyecanlıyım.
Bir de bu yıl 2 müzisyen arkadaşım ile kurduğumuz Trio Esprit ile yapacağımız bir dizi konserler olacak. Triomuz piyano, klarnet, keman - çello dan oluşuyor. Keman çalan arkadaşımız aynı zamanda çello da çalıyor, bu sayede çok renkli bir repertuvar oluşturduk.
Senin gibi genç müzisyenlere bir tavsiye vermek istesen, onlara ne söylersin?
Müzik eğitimi uzun süren zorlu bir süreçtir, ama müzisyen olmak bence dünyanın en güzel mesleği diyebilirim. O yüzden sabırla, doğru adımlarla ilerlemelerini, çok çalışmalarını ve hayallerinden vazgeçmemelerini tavsiye edebilirim. Emek vermeden, yorulmadan hiçbir şey elde edilemez. En büyük ödül ise, uzun çalışmaların sonucunda istenilen hedefe ulaşmaktır.
İdil Naz Alıcı'yı Yakından Takip Et!
Web Sitesi: İdil Naz Alıcı
Youtube: İdil Naz Alıcı
